Zmień ustawienia – w praktyce

Moment zakończenia kampanii edukacyjnej „Krzywo Weszło. Zmień Ustawienia” sprzyja podsumowaniu i zebraniu doświadczeń wszystkich członków zespołu. To też czas wewnętrznej ewaluacji, która, jak mamy nadzieję, usprawni realizację naszych przyszłych projektów.

Uzupełnieniem działań prowadzonych w Internecie były próby dotarcia z informacją w miejsca, gdzie organizowane są masowe imprezy artystyczno -rozrywkowe. Nasi realizatorzy udzielali informacji na temat zagrożeń związanych z używaniem substancji zmieniających świadomość, rozprawiali się z największymi mitami na ich temat, rozwiewali wątpliwości dotyczące problemu narkomanii w Polsce, a w razie potrzeby kierowali do placówek pomocowych.
Kierowaliśmy się zasadą nieinwazyjności i poszanowania autonomii uczestników. W rozmowach unikaliśmy oceny i moralizatorstwa, nie narzucaliśmy gotowych rozwiązań, ale udzielaliśmy wsparcia i pokazywaliśmy alternatywy.

Ostatnie, wrześniowe wydarzenie muzyczne w Białymstoku zakończyło nasze działania na stoiskach edukacyjno profilaktycznych, mamy jednak nadzieję, że nie jest to nasze ostatnie doświadczenie w środowisku klienta. Odczucia zespołu po zakończonej pracy były jak najbardziej pozytywne, uczestnicy chętnie korzystali z możliwości zadawania pytań, a dzięki uzyskanym informacjom mogli bawić się bezpieczniej.
Bezpośredni udział w 7 różnych wydarzeniach muzycznych i naukowych pokazał nam, że jest zainteresowanie wśród uczestników i organizatorów wydarzeń tą tematyką zarówno w obszarze edukacji młodzieży dotyczącej substancji psychoaktywnych.
Wiemy, że jest potrzeba dalszych prospołecznych aktywności, które będą wynikiem diagnozy i odpowiedzą na potrzeby uczestników.

Skąd ta pewność?

Oddajmy głos naszym praktykom

Ania, realizatorka działań na festiwalach: Podczas pracy terenowej na imprezach masowych w ramach kampanii „Krzywo Weszło. Zmień Ustawienia” odwiedziliśmy kilka festiwali, z różną grupą docelową, jak i z różnym klimatem tych festiwali. Muszę przyznać, że na jedynych była większa świadomość dotycząca substancji zmieniających świadomość, na innych mniejsza.Na każdym festiwalu były obecne osoby, które kontakt z substancjami psychoaktywnymi mają  Jednak, jedno łączy – na każdym festiwalu były obecne osoby, które kontakt z substancjami psychoaktywnymi mają.
Co to oznacza w praktyce? Że kampanie taka jak „Krzywo Weszło” mają sens i rację bytu, a ludzie odwiedzający nasze stoisko wykazywali duże zainteresowanie tym tematem. Podczas kampanii, za pomocą gry, mogliśmy serwować wiedzę na temat substancji psychoaktywnych. Dawało nam to fundament do dalszych rozmów na temat, który nie wątpliwie jest ważny, a już na pewno temat, o którym, należy rozmawiać.
 

Kamila, wolontariuszka: Z założenia stoiska miały pełnić role przestrzeni otwartej na dialog. Realizacja tego założenia była szczególnie widoczna w kontakcie z młodymi uczestnikami wydarzeń, na których byliśmy obecni. Młodzież nie odbierała naszego stanowiska jako kolejnej pogadanki szkolnej, lecz jako spotkanie z kimś zbliżonym do nich
Z racji tego, że większość naszych wolontariuszy stanowią studenci, mieliśmy po części możliwość realizacji edukacji rówieśniczej. Młodzież nie odbierała naszego stanowiska jako kolejnej pogadanki szkolnej, lecz jako spotkanie z kimś zbliżonym do nich. Działające w ten sposób stoisko pozwoliło na poruszanie ciekawych tematów jak: miejsca gdzie można szukać pomocy, prawo narkotykowe, zdrowy tryb życia, programy profilaktyczne itp.

Zdaniem Ani stoisko przyciągało głównie osoby młode, których uwagę zwracał chwytliwy slogan. Mimo początkowych wahań, co do naszych intencji (młode osoby unikają “moralizowania”), po krótkiej, przyjaznej rozmowie wielu z nich zostawało na dłużej lub później wracało w grupie znajomych. Wielu z nich miało pytania dotyczące użytkowania substancji psychoaktywnych – o ich działanie.
Często przytaczane były historie osób, które próbowały różnych substancji i – zależnie od wielu czynników – ich doświadczenia kończyły się pozytywnie lub nie.
Pytano nas o to jak się wystrzegać tych negatywnych doświadczeń, Otwarte rozmowy na temat narkotyków (…) pozwoliły na zaufanie nam i wbrew pozorom, trzeźwe podejście do tematu ewentualnych przyszłych własnych doświadczeń jak zminimalizować negatywne skutki zażywania substancji, jeśli już miało się z nią do czynienia. Pytań było wiele. Staraliśmy się odpowiadać na ich obawy rzetelnie, dzięki naszym doświadczeniom oraz pozyskanej wiedzy. Uważam, że otwarte rozmowy na temat narkotyków – poza spotykanym na co dzień alkoholem, (który niemal każdy w ich i naszym otoczeniu zażywa, choć mało kto wie jak to robić rozsądnie) – pozwoliły na zaufanie nam i wbrew pozorom, trzeźwe podejście do tematu ewentualnych przyszłych własnych doświadczeń…

Gabrysia, również wolontariuszka, dodaje: Projekt „Krzywo Weszło. Zmień Ustawienia” był dla mnie pewnym wyzwaniem. Miałam świetną okazję do przełamania się w roli osoby zachęcającej do dyskusji w ważnym temacie i jednocześnie wzbogaciłam się o kolejne doświadczenie w obszarze pracy z ludźmi. Natomiast obserwując uczestników odwiedzających stoisko zauważyłam, że temat substancji psychoaktywnych nie jest tematem łatwym, ale jednocześnie widać było potrzebę rozmowy w tym zakresie. W mojej ocenie, kampania „Krzywo Weszło” to jeden z kroków potrzebnych do przełamania tabu, jakim jest szerzenie wiedzy fachowej w zakresie szeroko rozumianych środków psychoaktywnych.

Jak mówił Mateusz: Myślę, że warto skupić się w przyszłości na większej ilości praktycznych informacji w ulotkach dotyczących poszczególnych substancji psychoaktywnych. Moje doświadczenia z osobami zainteresowanymi dłuższą rozmową świadczyłyby o tym, że zapalnikiem raczej były dłuższe publikacje odnośnie polityk narkotykowych w różnych państwach(…) Myślę, że warto skupić się w przyszłości na większej ilości praktycznych informacji w ulotkach dotyczących poszczególnych substancji psychoaktywnych.

Janek, współpracownik i nierzadko wolontartiusz, wspommina swoje doświadczenia: Czułem, że każda rozmowa była w jakiś sposób wartościowa oraz że niezależnie od nastawienia pojedynczych jednostek, w kraju gdzie edukacja narkotykowa ogranicza się do takich właśnie akcji spolecznościowych, takie happenningi są niezbędne do stworzenia racjonalnego podejścia do substancji psychoaktywnych. Dzięki temu szkodliwość społeczna oraz indywidulana z nimi związana ma szanse zdecydowanie zmaleć. Trzymam mocno kciuki za kolejne edycje:)

Jest duża grupa ludzi, która nie zrezygnuje z używania substancji psychoaktywnych mimo kampanii informacyjnej i działań zniechęcających. Założenia, że jedyną słuszną metodą pracy z pacjentem jest metoda zorientowana na abstynencję zyskały już status utopijnych, dlatego też warto poszukiwać nowych metod ograniczenia szkód zdrowotnych i społecznych.

Serdeczne podziękowania dla wszystkich realizatorów projektu: dla Gabrysi, Filipa, Ani B, Janka, Ani D., Adama, Mateusza, Kamili, Pauli, Julii G, Julii K., Kamili, Oskara, Karola, Alexandra.
Do zobaczenia w terenie!