Biuro Rzecznika Praw Osób Uzależnionych stale monitoruje przestrzeganie praw człowieka osób uzależnionych od narkotyków oraz osób używających nielegalnych substancji psychoaktywnych w Polsce. Swoje działania dokumentuje w wydawanych regularnie Raportach wydawanych od 2010 roku.
Raporty te są jedynymi dokumentami w Polsce opisującymi sytuację osób uzależnionych od nielegalnych substancji psychoaktywnych. Każdorazowo ich publikacja wywołuje szeroką debatę publiczną – tak w mediach, jak i w środowiskach związanych z leczeniem osób uzależnionych, a także wśród policji, prokuratorów i sędziów.
Dzieje się tak dlatego, że w Polsce obowiązują jedne z najsurowszych regulacji prawnych związanych z polityką przeciwdziałania narkomanii w Europie. W 2000 roku w wyniku nowelizacji ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii wprowadzono zapis penalizujący posiadanie każdej ilości substancji psychoaktywnych, co oznacza, że za posiadanie nawet 1 grama marihuany grozi kara pozbawienia wolności do lat 3. Powodem wprowadzenia tak rygorystycznego prawa było zwiększenie skuteczności policji w walce z handlarzami narkotykowymi.
Po upływie 10 lat funkcjonowania ustawy można jednoznacznie stwierdzić, iż zaostrzenie kierunku polityki narkotykowej nie tylko nie wpłynęło na zmniejszenie zjawiska narkomanii i nie zahamowało rozwoju przestępczości narkotykowej, ale przyniosło więcej szkód niż korzyści.
Raporty Rzecznika nie tylko relacjonują obecną sytuację – ich walorem jest także fakt, że po dogłębnej analizie prezentują rekomendacje zarówno rozwiązań ustawodawczych, jak sytemu lecznictwa w Polsce na przyszłość.
Raport_Rzecznika_2013-lecznictwo